A orixe da especie humana e a súa evolución

1. ORIXES DO HOME
Os testemuños fósiles dos antecesores inmediatos do home moderno están repartidos entre os xéneros Australopithecus e Homo, que ao parecer emerxeron fai menos de 5 millóns de anos.

1.1. OS AUSTRALOPITHECUS
Descubríronse fósiles do xénero Australopithecus en diferentes xacementos no leste e o sueste de África. Xurdido fai máis de 4,5 millóns de anos, ao parecer extinguiuse fai 1 millón de anos. Todos os australopitecinos mantiñan unha postura ergueita e a súa forma de locomoción era bípeda; eran, por conseguinte, indiscutiblemente homininos. No entanto, nalgúns detalles dos seus dentes, mandíbulas e tamaño de cerebro, presentaban diferenzas moi marcadas entre eles, polo que foron divididos en 2 grupos: os máis robustos, co¡mo por exemplo: os A. robustus, e os de formas máis lixeiras, como os A. africanus.
Ao parecer produciuse unha escisión evolutiva dos australopitecinos fai uns 2,5 millóns de anos, xa que hai probas de fósiles que revelan a presenza de polo menos dúas, e posiblemente ata catro, especies diferentes de homininos; un dos seus segmentos evolucionou cara ao xénero Homo e finalmente ata o home moderno, mentres que os outros se transformaron en especies australopitecinas que máis tarde se extinguiron.

1.2. OXÉNERO HOMO
Aínda que os científicos non se mostran de acordo, a maioría cree que tras a escisión evolutiva, o A. africanus evolucionou cara ao xénero Homo. En tal caso, esta transición debeuse producir entre os 2,7 e os 2,3 millóns de anos. Os fósiles deste período mostran unha curiosa mestura de trazos: algúns presentan cerebros relativamente grandes e dentes tamén de gran tamaño, similares aos dos australopitecinos; outros posúen dentes pequenos, análogos aos do Homo, pero á vez presentan cerebros de menor capacidade do tipo australopitecino. Algúns cranios e mandíbulas fósiles deste período situáronse na categoría Homo habilis, que significa home hábil, xa que xunto a estes fósiles atopáronse ferramentas de pedra. O Homo habilis contaba con moitos trazos que lle vinculan tanto cos antigos australopitecinos como con membros posteriores do xénero Homo.
Os primeiros utensilios de pedra atopados proceden de xacementos africanos datados fai uns 2,5 millóns de anos; con todo, xunto a eles non se descubriu ningunha especie concreta de hominino. Os xacementos non só inclúen multitude de utensilios e ferramentas de pedra, senón tamén ósos de animais con marcas gravadas. Estes ósos demostran que naquela época os homes comían carne, aínda que se descoñece se devandito alimento conseguíase mediante a caza. Tampouco se sabe aínda que porcentaxe da súa dieta alimenticia procedía de alimentos vexetais e de insectos, e cal de tecido animal. Tamén se descoñéce se estes xacementos corresponden aos membros anteriores á liña Homo ou se os australopitecinos robustos eran capaces tamén de fabricar ferramentas e para comer, polo menos, algo de carne.
O fósil dun individuo de cerebro de gran capacidade e dentes pequenos achado na zona norte de Kenia, clasificouse dentro da especie Homo erectus. A primeira parte da existencia deste Homo, como a dos homininos anteriores, atópase limitada ao leste de África. Máis tarde, fai aproximadamente 1,5 millóns de anos, os seus descendentes desprázanse cara ás zonas tropicais e, ao final da súa evolución, en dirección ás zonas cálidas de Asia e, probablemente, Europa. Diversos xacementos arqueolóxicos do Homo erectus, atopados nos últimos anos, revelan unha maior perfección na fabricación de útiles que a observada nos xacementos anteriores. No norte de Pequín, atopáronse fósiles dun Homo erectus que, nun principio, foi coñecido como Sinanthropus pekinensis (home de Pequín); aquí acháronse probas de que o Homo erectus empregara o lume. Estes datos suxiren que a conduta dos homininos íase facendo máis complexa, desenvolvendo un número maior de capacidades.
Ao longo da vida do Homo erectus continuaron vixentes as principais orientacións sobre a súa evolución. Os primeiros presentaban un tamaño de cerebro parecido ao dos anteriores homininos e as últimas especies aumentaron a súa capacidade cranial. Investigacións máis recentes suxiren que descendentes desta especie puideron sobrevivir nalgunhas zonas de Asia antes de extinguirse. Fósiles de Homo erectus foron descubertos en dúas covas de Xava, Indonesia, e os seus dentes datados fai 50.000 e 35.000 anos.

1.2.1.DISPERSIÓN DO XÉNERO HOMO

Modelo Multirrexional:
Desde esta hipótese o Homo Sapiens ten desenvolvementos rexionais a partir de distintas poboacións. Este modelo pode situarse dentro do Modelo Gradualista de Evolución, o cal entende a evolución como unha acumulación de pequenos cambios ao longo de moito tempo.
Segundo este modelo, distintas poboacións en distintos ambientes, evolucionaron e atopáronse entre elas polo seu crecemento, dando orixe ás distintas "razas" (hoxe en día os científicos utilizan o termo "poboación" para referirse aos grupos raciais). Así, as distintas poboacións que desde Africa ata Asia fóronse dispersando ponse en contacto.
Este modelo supón unha continuidade rexional da anatomía: o Homo Erectus dá lugar ao Homo Sapiens en distintos puntos. Segundo o Modelo de Evolución Multirregional, os asiáticos, os australianos, os europeos e os africanos, desenvolvéronse máis ou menos no mesmo lugar onde hoxe se atopan. Estes teóricos sosteñen que "aínda hoxe, as poboacións modernas manteñen diferenzas físicas orixinarias, a pesar da mestizaxe e as migracións".
Estes teóricos ven imposible que as poboacións Sapiens substitúan a todas as poboacións en tan pouco tempo: terían que haber colonizado diversos ambientes e non haberse mesturado coas poboacións locais. Ademais, alegan que non existen probas de introdución das tecnoloxías novas que estas poboacións terían que traer consigo.
Para este modelo, "os rexistros arqueolóxicos mostran que as poboacións Neanderthales ou Erectus evolucionaron ás humanas, ou como máximo, mesturáronse con elas". Así explican as semellanzas xenéticas da humanidade: non por responder a un devanceiro común, senón polos vínculos que existiron como resultado do encontro das poboacións.
Sosteñen que "a diversidade humana contrasta coa homogeneidad xenética, é unha consecuencia da evolución: parecémonos moito, si, pero baixo a pel". Os teóricos do Modelo contrario denunciaron a moitos dos defensores desta teoría multirregional de racistas.


3. O HOME NEANDERTAL
O Home de Neandertal (Homo neanderthalensis) é unha especie do xénero Homo que habitou Europa e partes de Asia occidental desde fai 230.000 ata 29.000 anos atrás, durante o Pleistoceno medio e superior e culturalmente integrada no Paleolítico medio.
As súas características definidoras, a partir dos ósos fósiles descubertos ata agora (uns 400 individuos), son: esqueleto robusto, extremidades curtas, tórax en barril, arcos supraorbitarios resaltados, fronte baixa e inclinada, face prominente, mandíbulas sen mentón e gran capacidade cranial 1.500 cm³. Vivían en grupos organizados, formados por ao redor duns trinta membros.
Os neandertales foron unha especie ben adaptada ao frío extremo. Neles nótanse cranios alargados e amplos, complexión curta e robusta, e nariz grande;uns trazos que denotan adaptación a climas fríos, como se pode observar actualmente nas poboacións do Ártico. Os seus cerebros eran igual ou máis grandes que os do home moderno. Un neandertal media tería unha altura de 1,65 m, de contextura pesada, e musculatura robusta.
O estilo de ferramentas líticas utilizadas no Paleolítico medio polos neandertales é a cultura Musteriense, así chamada por ser atopadas por primeira vez no xacemento arqueolóxico Lle Moustier. A cultura musteriense está caracterizada pola utilización da técnica de talla Levallois. Estas ferramentas foron producidas usando martelos de percusión brandos, como ósos ou madeira

4. OS PRIMEIROS HOMO SAPIENS
Os seres humanos (ás veces chamados genéricamente homes, aínda que ese termo pode aplicarse tamén especificamente aos individuos de sexo masculino) constitúen, desde o punto de vista biolóxico, unha soa especie animal: Homo sapiens. No pasado, o xénero Homo foi máis diversificado, e durante o último millón e medio de anos incluíu numerosas outras especies. Desde a extinción do Homo floresiensis, fai uns 12.000 anos, o Homo sapiens é a única especie viva do xénero Homo. Ata hai pouco, a bioloxía utilizaba un nome trinomial Homo sapiens sapiens para esta especie, pero máis recentemente descartouse o nexo filogenético entre o Neandertal e a actual humanidade, polo que se usa exclusivamente o nome binomial. Homo sapiens pertence a unha estirpe de Primates, os hominoideos. Evolutivamente diferenciouse en África e dese devanceiro xurdiu a familia da que forman parte os homínidos.



Jessica Prieto Simón

Emma Prada Estévez 1ºbach D

Carmen Patricia Martínez Rodríguez